TẠI SAO PHẢI THẮP HƯƠNG SỐ LẺ?

Tại sao phải thắp hương số lẻ? Theo như quan niệm của dân gian và quan niệm của phong thủy học, số chẵn biểu tượng cho âm, những điều xui rủi, số lẻ biểu tượng cho dương, những điều may mắn. Do đó, trong việc thờ cúng ông bà tổ tiên hay thần Phật thì mọi người thường sẽ thắp hương số lẻ. Phần lớn người ta sẽ thắp 3 nén hương với ý nghĩa đại biểu cho lòng thành tức là Tâm Nhang, Giới Nhang và không thay lòng đổi dạ gọi lại Định Nhang.

Nguồn gốc của việc thắp hương, thắp nhang

Việc thắp hương đã có nguồn gốc từ rất lâu đời, in đậm và hằn sâu trong tâm trí, tiềm thức của người dân Việt Nam, tức là vào khoảng năm 3700 TCN. Những hình ảnh dâng hương được phát hiện ở những lăng mộ Ai Cập cổ đại trên các bức vẽ ở trên tường, khắc họa các nghi thức cúng tế.

Đến khoảng cuối năm 618 TCN, vào đời nhà Tần, sự du nhập của Ấn Độ, trầm hương được dùng để dâng lễ cúng trong các nghi thức cầu nguyện, phát triển mạnh hơn hẳn. Đồng thời nó còn lan rộng ra cả các nước châu Á và trong đó phải kể đến Thái Lan, Lào, Việt Nam,…

Trong tâm trí và tiềm thức của người dân phương Đông nói chung và người Việt nói riêng đều tin tưởng rằng hương sau khi được thắp lên sẽ là một cầu nối vô hình gắn kết giữa thế giới dương gian và thế giới tâm linh. Do đó, vào những ngày lễ, Tết, ngày rằm, mùng 1, giỗ,… người dân Việt sẽ có thói quen là thắp một nén hương lên bàn thờ ông bà tổ tiên để tưởng nhớ. Đồng thời thể hiện sự kính trọng và cầu bình an cho gia đình của mình.

Đây là một phong tục truyền thống, một nét đẹp mang đậm bản sắc dân tooch chứ không phải là mê tín dị đoan. Bởi vì việc thắp hương tưởng nhớ người đã khuất góp một phần không hề nhỏ để bảo vệ và tôn vinh giá trị bản sắc của dân tộc mình.

Quan niệm của người Việt về thắp hương số lẻ

Một điều chắc chắn rằng rất nhiều người để ý, quan sát thấy được cũng như thắc mắc rằng tại sao khi thắp hương lại thắp số lẻ trong bất kì một trường hợp nào. Không phải ngẫu nhiên mà người ta lại thắp hương theo số lẻ như 1, 3, 5, 7, 9,… đâu, mà nó ẩn chứa rất nhiều điều bí ẩn trong văn hóa tâm linh đấy. Tuy nhiên, phải trường trường hợp là người mới mất thì ta phải thắp 2 que hương.

Học thuyết Âm Dương đã giải thích rằng, số lẻ là tượng trưng cho cõi dưỡng, người trần mắt thịt. Còn số chẵn chính là tượng trưng cho người cõi âm, các vong linh, vong hồn. Dựa vào đó, số 1 chính là con số nhỏ nhất ở trong cõi dương, số 2 cũng là số nhỏ nhất ở trong cõi âm. Vậy nên khi cộng cả 2 con số này lại với nhau sẽ tạo thành số 3 biểu tượng cho sự hài hòa, giao thoa và hòa hợp giữa Âm và Dương.

*Vì sao phải thắp 2 que hương cho người mới mất?

Bởi vì theo quan niệm văn hóa dân gian tâm linh thì người vừa mới mất trước 3 ngày hồn phách vẫn còn ở trên trần tục. Do đó, sẽ thắp 2 cây biểu tượng rằng họ vẫn còn ở trần thế, trần gian. Vậy nên sau 3 ngày này người ta mới thắp 3 nén hương biểu tượng cho linh hồn đã được siêu thoát.

Số lượng hương lẻ khắc nhau sẽ mang lại ý nghĩa gì?

+ Một nén nhang: biểu tượng cho sự tôn trọng, tấn lòng thành kính, thường được thắp để cầu làm ăn, buôn bán, kinh doanh và cầu bình an.

+ Hai nén nhang: chính là biểu tượng của cầu siêu thoát cho người vừa mới mất. Thường sẽ thắp 2 nén hương trong khoảng thời gian gia đình để tang người này. Về sau thì sẽ thắp hương với số lẻ như bình thường.

+ Ba nén nhang: Mang biểu tượng cho sự thờ cúng, thờ phụng, có thờ Tam Bảo là Phật – Pháp – Tăng. Tam Giới như Qúa khứ, Hiện tại và Tương lai của nhà Phật. Tam Vô Lậu học gồm có Giới, Định và Tuệ.

+ Năm nén nhang: Biểu tượng cho ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ hay là 5 phương trời đất.

+ Bảy nén nhang và chín nén nhang: Biểu tượng cho vía của mỗi người, đàn ông có 7 vía, phụ nữ có 9 vía, cầu xin điều tốt lành và may mắn từ các bậc bề trên.

Song thắp 1 nén nhang hay 9 nén nhang đều mang ý nghĩa giống nhau, đấy chính là lòng thành kính.

Những chú ý khi thắp hương

1. Tư thế thắp hương

Đầu tiên sắp xếp những vật phẩm cũng một cách gọn gàng, ngăn nắp ở trên bàn thờ ông bà sau đó mới thắp hương. Khi thắp hương thì phong thái phải nghiêm trang, liêm chính và ngay thẳng.

2. Phải có lời cầu khấn

Nén hương chính là sợi dây để kết nối giữa người trần với người cõi âm, với các vị thần linh. Giúp cho chúng ta có thể chuyển, truyền đạt được những lời cần khẩn, cầu nguyện đến với các vị thần linh bảo vệ, phù hộ và chứng giám cho lòng thành của mình.

3. Cần phải có sự thành tâm, thành ý

Mỗi khi thắp hương trước bàn thờ của ông bà, tổ tiên cần chú ý ngoài việc dâng hương bằng cả tấm lòng. Thì bạn cần phải có chính tâm, tâm hướng thiện, nên tập trung vào việc đốt hương, khấn cầu. Việc chuyện trò, đùa giỡn, nói chuyện trong lúc dâng hương là một điều kiêng kị.

4. Cắm hương vào bát hương

Khi dâng hương xong thì bạn phải cắm hương vào bát hương hoặc là lư hương. Nên câm bằng cả hai tay, cắm thẳng để thể hiện tấm lòng chính nghĩa, ngay thẳng của mình. Nhất lần mới lập bát hương thì bạn nên cắm ở chính giữa lư hương ấy 3 nén hương. Sau đó mỗi khi thắp hương sẽ cắm thành vòng tròn, ở xung quanh bát hương ấy.

Sau khi cắm đủ vòng ngoài rồi thì đến các vòng kế tiếp cho đến khi cắm vào tâm của lư hương. Rất nhiều người khi cắm hương đều không chú ý đến việc này mà cứ cắm chen chúc vào nhau, cắm không có hàng lối, nghiêng nghiêng ngả ngả. Việc này không tốt, bởi vì một bát hương mà sum suê và đầy đủ, nó cũng thể hiện là một gia đình ấm áp, hạnh phúc, vui vẻ và quấn quýt bên nhau.

5. Không dâng hương là số chẵn

Dâng hương chính là một nghi thức hết sức tâm linh, linh thiêng. Đồng thời là nó còn mang đến một nén đẹp về văn hóa về phong tục đặc trưng của dân tộc Việt Nam cần được gìn giữ, kế thừa và duy trì. Khi dâng hương tuyệt đối không được dâng số nén hương là chẵn, bởi nó đại diện cho số âm. Trang phục phải lịch sự, nghiêm chỉnh, nghiêm túc.  

Thắp hương chính là một hành động, một nét đẹp mang ý nghĩa chứa đựng nhiều về mặt tinh thần. Đây là một nét đẹp vô cùng thiêng liêng và cao quý của người Việt Nam chứ không phải là mê tín dị đoan. Do đó, vào những ngày đặc biệt và quan trọng, chúng ta hãy nên thắp hương để nhằm tưởng nhớ đến những người đã khuất, các vị thần linh, ông bà tổ tiên của mình.

Xem thêm: Những Cặp Mẹ Chồng – Nàng Dâu Xung Khắc Nhau Như Nước Với Lửa